अनोखी गाठ रानगव्याशी !!!

निसर्गवाचन ही एक न संपणारी शिक्षणप्रणाली आहे. जंगलाला समजावून घेण्याचा जेवढा आपण प्रयत्न करू तेवढं ते कोडं अधिकच गहन होत जातं. खरं तर हे न सुटणारं कोडं आहे, हे माहीत असूनदेखील निसर्गाला जाणून घेण्याचा आपला हट्ट सोडायला माणूस सहजासहजी तयार होत नाही़ या अट्टहासामुळे कधीकधी निसर्गाच्या बऱ्याच जवळ जाता येतं आणि बरंच काही शिकता येतं. कधी थरारनाटय़ अनुभवायला मिळतं तर, कधी कायमची शिकवण देणारे प्रसंग घडून जातात.

लोकसत्तामध्ये प्रकाशित झालेला "अनोखी गाठ रानगव्याशी !!!" हा दुसरा लेख

fulxZokpu gh ,d u lai.kkjh f”k{k.kÁ.kkyh vkgs- taxykyk letkÅu ?ks.;kpk vki.k tso<k Á;Ru d: rso<a rs dksMa vf/kdp xgu gksr tkra- [kjarj gs u lwV.kkja dksMa vkgs gs ekfgrh vlwuns[khy fulxkZyk tk.kwu ?ks.;kpk vkiyk gV~V lksMk;yk vki.k lgtklgth r;kj gksr ulrks- g;k lkglh vV~VgklkeqGs ek= d/khd/kh fulxkZP;k cÚ;kp vkf.k gks ! dqBY;kgh Álaxkyk lkeksja tk.;kph fdrhgh r;kjh dsysyh vlyh rjhgh Álaxh fulxkZleksj rh r;kjh fdrh rksdMh iMrs gsns[khy cÚ;kp jkuxok gk Ák.kh ÁpaM rkdnhpk- n`’Vh FkksMh”kh detksj vlyh rjh º;kph ?kzk.ksafn;s Qkjp rh{.k vlrkr- lxG;k xksoxhZ; Ák.;kae/;s jkuxok gk lxG;kr tkLr otunkj vkf.k rkdnhpk Ák.kh vkgs- ojP;k] vkrY;k vkf.k ekxP;k cktwus oG.kkÚ;k HkkjnLr f”kaxkaeqGsrj jkuxok vf/kdp :ckcnkj fnlrks- uj vkf.k eknh nksgksae/;s f”kaxs vk<Gwu ;srkr- jkuxO;ke/;s o;Ldj Ák.;kpk jax dkGk vlyk rjh ygku fiYya fioGlj rifdjh jaxkph vlrkr vkf.k ok<R;k o;kuqlkj R;kaP;k dkrMhpk jax xMn gksr tkrks-

mUgkG;kr ukxf>Ú;kP;k taxykrhy Vk;xj jksM rs ck;lu jksM ;k njE;ku ,dkaMh fnl.kkjk ,d o`n~/k jkuxok i;ZVdkapa [kkl vkd’kZ.k jkfgysyk vkgs- rks usgeh xksy VkD;kP;k ijhljkr ,dVkp fQjr vls- xsY;k dkgh eghU;kaiklwu rks R;kp ijhljkr utjsl iMr gksrk- o;Ldj vlyk rjh R;kph “kjhj;’Vh ,[kk|k r:.k xO;kykns[khy lgt yksGohy v”kh gksrh-

ukxf>Ú;ke/;s mUgkG;kr ik.;kps lxGs L=ksr vkVysys vlrkr- R;keqGs oufoHkkxkrQsZ fBdfBdk.kh d`=he ik.koBs r;kj d:u ik.kh lkBo.;kph lks; dsyh tkrss- V¡djus g;k ik.koB;kae/;s jkst ik.kh lksMys tkrs- vlsp mUgkG;kr ,ds fno”kh la/;kdkGh pkj ikpP;k lqekjkl vkEgh V¡djus ik.koB;kr ik.kh lksM.;klkBh fu?kkyks- lw;Z if”pesyk dyysyk gksrk- laiw.kZ taxykoj lkoyh iMysyh gksrh ijarq va/kkj nkVysyk uOgrk- taxy “kkar gksra- e/;sp ,[kknk Vdkpksj i{kh vkoktkus vkiya vfLRkRo tk.kowu nsr gksrk- nwj dqBsrjh lqrkj i{;kPkh BksdBksd Li’V ,sdw ;sr gksrh- v/kuae/kua ik.kdksacM;kapklqn~/kk vkokt dkukoj ;sr gksrk- Vk;xj jksMdMs tk.;klkBh V¡dj MkohdMs oGyk- V¡djoj clwu ckacwP;k nkV >kMhpk ekjk pqdor rksy lkojrkuk vkeph rkjkacG mMr gksrh- NksV;k VsdMhP;k mrkjkoj mHkk vlysyk ckacw o`n~/kRokua >qdY;klkj[kk okVr gksrk- dk dks.kkl BkÅd i.k vLoLFkrspk ,d rjax ek÷;k eukr ;sÅu xsyk [kjk- lgt eukr fopkj vkyk- [kjap ! Ekk.klkpa eu lgtklgth o`n~/kRokpk Lohdkj dk djr ukgh\ rs rj fulxZpØp vkgs- vkt uk m|k vkiY;kykns[khy o`n~/kRokyk lkeksja tk;pa vkgs gh oLrqfLFkrh vki.k Lohdkjr ukgh vkf.k Eg.kwup ex d/kh º;k fopkjkrua dks.kkyk uSjk”; ;sra] rj dks.kh thou tx.kap fol:u tkrks-

fulxkZr ek= º;kP;k vxnh myV ifjfLFkrh vkgs- bFks o`n~/kkidkGkpk Lohdkj vxnh lgti.ks gksrkuk fnlrks- lki tltlk o;Ldj gksr tkrks] rlrla R;kpa lkSan;Z vf/kdp [kqyr tkra- iGlns[khy o; ok<r vlrkuk vf/kdkf/kd Qqyr tkrks- ckacwps >kM rj e`R;wpk Lohdkjgh vxnh glr[ksGr djra- T;k {k.kh ckacwph e`R;wP;k fn”ksus okVpky lq: gksrs R;kp{k.kh ckacwyk Qqyksjk ;k;yk lq:okr gksrss- glr[ksGr e`R;wyk vkfyaxu ns.;kph taxykph gh foy{k.k v”kh f”kdo.k vkgs-

fopkjkaP;k /kqanhr vlrkukp R;k o`n~/k xO;kpa n”kZu >kya- rks ik.koB;kP;k fn”ksus pkyr tkr gksrk- V¡djpk vkokt R;kP;k pkaxykp ifjp;kpk vlkok dkj.k taxykph “kkarrk fpjr tk.kkÚ;k R;k vkoktkus rks xok tjklqn~/kk fopfyr >kysyk uOgrk- pjr pjr vxnh csfQdhji.ks rks ik.koB;ktoG tkÅu iksgkspyk- FkksM;kp osGkr vkepk V¡djns[khy ik.koB;ktoG tkÅu iksgkspyk- V¡dj oGowu ik.koB;ktoG vk.ksi;Zar rks xok vk.k[kh iq<s ljdyk vkf.k ljG V¡djP;k fn”ksus pkyw ykxyk- gGwgGw vkeP;krya varj deh deh gksÅ ykxya- gkSnkr ikÃi lksM.;klkBh [kkyh mrjysyk ou deZpkjh [kcjnkjh Eg.kwu gGwp V¡djoj p<wu clyk( rlk rks xok vk.k[kh iq<s ljdyk- vo?;k vkB rs ngk QqV varjkoj vkY;koj xO;kus ukd oj d:u vankt ?ksryk- dWesjk xG;krp vlY;keqGs eh yxsp R;kyk dWesjkcan dsya- vkeP;kdMwu dqBykgh /kksdk ulY;kph [kk=h d:u ?ksrY;koj xO;kus eku [kkyh ?kkryh- R;kP;k eukr dk; pkyya; ;kpk dkghp vankt ;sr uOgrk Eg.kwu eh QDr okV igk.;kpa Bjoya-

dqBY;kgh taxyh Ák.;kP;k vdkj.k tkLr toG tk.ka eyk d/khp vkoMya ukgh-  ^xjt ulrkuk ,desdkaP;k gn~nh  vksykaMw u;s* gk fulxkZpk vfy[khr fu;e vkgs- i.k gk fu;e xO;kus eksMhr dk<yk gksrk- eyk R;kpa gs /kkMl dkSrqdkLin okVya- rks tlk vk.k[kh iq<s ljdyk rlk eh lko/k >kyks- dWesjk xG;kr lksMwu eh V¡djoj lko/k clwu jkfgyks vkf.k dqBY;kgh dBh.k Álaxkyk lkeksja tk.;kpk ifo=k ?ksryk-

lxGhdMs fujo “kkarrk iljysyh gksrh- ,[kkn~nqljk pk”k i{kh vksjMwu yxspp “kkar gksr gksrk- e/;sp ,[kknk dksroky f”krkQhus fdVd idMwu Qkanhoj clr gksrk-  jkrfdM;kaph laxhr eSQhy lq: >kyh gksrh i.k R;keqGs “kkarrk Hkax gksr uOgrh fdacgquk mH;k BkdysY;k g;k dBh.k Álaxkyk vuq:i vla ik”oZlaxhr t.kw lq: gksra- {k.kk{k.kkyk mRdaBk ok<r pkyyh gksrh- dkgh osG rlkp xsyk- eh V¡djoj clY;k clY;k FkksMk ekxs ljdyks- e?kkiklua jsaxkGysys dkgh {k.k iq<s ljdys- rks xok vk.k[kh iq<s ;sowu nksu rhu QqV varjkoj mHkk jkfgyk- R;kP;k ukdkrua ckgsj ;s.kkjk xje “okl /kMdh Hkjo.kkjk gksrk- vkrk ek= eh vf/kdp lko/k gksowu R;kP;k ckjhdlkjhd gkypkyhapk os/k ?;k;yk ykxyks- ek>s gkrik; FkaMxkj >kys gksrs- dkghgh dj.;kP;k iyhdMs ifjfLFkrh gkrkckgsj xsysyh tk.kor gksrh-

vkEgh lkjs vpafcr gksÅu igkr gksrks- ÁpaM rkdnhpa rs egkdk; /kqM vkiY;k rkdnhpk tjkns[khy xSjokij u djrk vkiyh ng”kr iljor gksra- ts dkgh ?kMr gksra rs lkja vukdyuh; gksra-

V¡dj pkydkus ifjfLFkrhpk vankt ?ksÅu V¡dj lq: dsyk- R;k vkoktkus xok ekxs ljdyk vkf.k >kMhe/;s f”kjyk- rlk vkEgh lqVdspk “okl ckgsj lksMyk- vkrk vkeph vxfrdrk laiyh gksrh i.k eukrya Hk; iw.kZ laiya uOgra- ftrD;k lgtxR;k gk Álax vkyk gksrk frrD;kp lgtxR;k laiyk ns[khy gksrk i.k rjhns[khy xO;kpk psgjk MksG;kleks:u dkgh dsY;k tkr uOgrk-

fulxkZleksj Álaxh vki.k fdrh [kqts B: “kdrks º;kpk ÁR;; ;sÅu xsyk gksrk- lqnSokus dBh.k Álax VGyk gksrk i.k fulXkkZus csekywei.ks /kMk f”kdoyk gksrk- ek.klk ! lko/kku !! fulxkZleksj vkiyh e;kZnk vksykaM.;kpk Á;Ru d: udksl-